17 czerwca gościem Mediateki MeMo będzie Serhij Żadan, jedna z ikon ukraińskiej kultury, pisarz, poeta, muzyk i performer, dramaturg, tłumacz literatury, uznany za głos ostatniego pokolenia ZSRR, które mierzy się z jego zatrutą przeszłością już w niepodległej Ukrainie. Jego twórczość oraz postawa obywatelska – zaangażowanie w pomoc mieszkańcom ostrzeliwanego Charkowa – sprowokowała w minionym roku Komitet Nauk o Literaturze PAN do zgłoszenia jego kandydatury do Nagrody Nobla.
W dniu spotkania z nim odbędzie się zbiórka charytatywna na pomoc dotkniętym skutkami trwającej wojny przeciw Ukrainie. Przeprowadzi ją działająca w Łodzi fundacja Ukrainian Center. Cel został ustalony z pisarzem.

TRANSMISJA NA ŻYWO ZE SPOTKANIA Z SERHIJEM ŻADANEM

To nie wszystko. Spotkanie z Serhijem Żadanem poprzedzą literackie i eksperckie suporty i bonusy, a książki Żadana będziecie napotykać w wielu miejscach miasta – w kooperacji z naszymi partnerami. Początek już 1 czerwca.
➡️Spotkanie
Jak ludzie kultury pracują na zwycięstwo Ukrainy? Jak literatura dźwiga doświadczenie tego, co się dzieje w Ukrainie? Jak pisać po Buczy? Jak zmienia to język poezji („Jak na razie za dużo jest w nim bólu. Ale całkowicie wystarczająco gniewu. I co najważniejsze – wystarczająco wiary i miłości” pisał niedawno Żadan)? Jak opowiadać światu siebie i jak to robi Ukraina? Z Serhijem Żadanem porozmawia o tym Maciej Robert, nowy dyrektor Domu Literatury. Nie tylko dlatego, że obaj z Żadanem są poetami, a więc pracują w języku. Obaj są też fanami piłki nożnej i grali przeciw sobie w literackich drużynach towarzyszących Euro 2012. Maciej Robert jest też specjalistą od literatury europejskiego środka, południa i wschodu. Będzie więc o czym rozmawiać.
➡️Zbiórka
Zbiórkę funduszy przeprowadzi fundacja Ukrainian Center Łódź wspierana przez wolontariuszy – ważne postaci życia publicznego, twórców, sportowców, muzyków, animatorów życia kulturalnego. Będą to m.in. Justyna Tomaszewska, Łukasz Barys, Kuba Wandachowicz, Paulina Walendziak, Marcin Stańczyk, Jarosław Płuciennik. Dodatkowo Księgarnia Do Dzieła, która będzie podczas spotkania z Żadanem prowadzić sprzedaż jego książek, przekaże 20 procent ze sprzedaży książek na zbiórkę.
➡️Suporty i bonusy
1 czerwca ruszą Żadanowe Dyskusyjne Kluby Książki. 1 czerwca w Domu Literatury porozmawiacie o powieści „Internat” z Martą Zdanowską. 6 czerwca w Księgarni Do Dzieła o opowiadaniach z tomu „Hymn demokratycznej młodzieży” z Pauliną Frankiewicz. 15 czerwca w Bibliotece Wolność o powieści „Depeche mode” z Jakubem Golą.
W czerwcu w śródmiejskich filiach Biblioteki Miejskiej w Łodzi eksponowane będą książki prozatorskie i poetyckie Serhija Żadana oraz przekłady literatury ukraińskiej na język polski. Do akcji wchodzą też księgarnie: Stompel, Do Dzieła, PWN, Ossolineum – tam też znajdziecie i będziecie mogli nabyć książki Żadana.
Dzień przed spotkaniem z Żadanem, także w Bibliotece Wolność, odbędzie się panel ekspercki „O Ukrainie i Europie Wschodniej w czasach rosyjskiej inwazji” z udziałem dr Barbary Jundo-Kaliszewskiej i dra Tomasza Lachowskiego, moderacja: dr Łukasz Kutyło.

Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę Serhij Żadan krąży między szpitalami i punktami pomocy bombardowanego i szturmowanego miasta Charkowa, w którym żyje i tworzy, przewozi przesyłki, jedzenie, ubrania i leki dla potrzebujących, organizuje nieustające zbiórki internetowe, z których kupowane jest m.in. wyposażenie dla szpitali, samochody i drony dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Ale już w 2014 roku, kiedy na wschodzie Ukrainy pojawili się wspierani przez Rosję „separatyści”, Żadan założył fundację i dostarczał na front aprowizację, zaczął tworzyć wolontariacką sieć w Donieckim Zagłębiu Węglowym. Był uczestnikiem Euromajdanu, został ranny podczas obrony budynku Charkowskiej Obwodowej Administracji Państwowej.
Tuż przed 24 lutym 2022 roku Serhij Żadan zaczął prowadzić w mediach społecznościowych swoisty „pamiętnik z walczącego miasta”. Umieszcza krótkie relacje z tego, co się dzieje z ludnością, z miastem, co sam robi, wpisy pozbawione emocjonalnej oceny, budujące natomiast poczucie wspólnoty i odpowiedzialności. Towarzyszą im zdjęcia ludzi, z którymi współpracuje, produktów, materiałów i wyposażenia, które kupił lub dostarczył. Część zapisków z wyborem poezji i pieśni wydano w Polsce w serii „Wiersze przeciw wojnie” jako „Krzycz, ptaku. Dziennik wojenny, wiersze i pieśni” (Pogranicze, przekł. Aleksandra Zińczuk) oraz w Niemczech jako „Himmel über Charkiw” (Suhrkamp Verlag, przekł. Sabine Stöhr, Juri Durkot i Claudia Dathe).
Dodatkowe fundusze pisarz zbiera wraz ze swoim projektem muzycznym Żadan i Psy (Жадан і Собаки) podczas wznowionych latem minionego roku koncertów. Jeszcze w czasie intensywnych ostrzałów Charkowa Żadan i Psy koncertowali dla ludności chroniącej się w metrze i dla ukraińskich żołnierzy (szacuje się, że z 1,5-milionowego miasta, silne ośrodka studenckiego, wyjechały dwie trzecie ludności, zniszczona została jego 400-tysięczna dzielnica sypialniana Sałtiwka). Temat wojny widzianej z cywilnej perspektywy trafił do nagrywanych od lutego 2022 roku piosenek „Dzieci” („Діти”), „Metro („Метро”), nowej wersji „Kraju” („Країна”). Żadan i Psy właśnie odbywają dużą europejską trasę i po koncercie w Berlinie przyjadą do Łodzi.
📚Serhij Żadan jest jednym z pisarzy ukraińskich najczęściej przekładanych na inne języki oraz nagradzanych, absolwentem i wykładowcą ukrainistyki oraz germanistyki w Charkowskim Narodowym Uniwersytecie Pedagogicznym im. Hryhorija Skoworody. Współpracuje z teatrami w Ukrainie i poza nią jako autor dramatów, librett i przekładów m.in. dramatów Bertolda Brechta, autorem przekładów poezji z języka niemieckiego, angielskiego, białoruskiego, rosyjskiego i polskiego. Jego wiersze stanowiły część instalacji „Blind Spot” dla Pawilonu ukraińskiego na Biennale w Wenecji. W wydanej w 2017 roku legendarnej powieść „Internat” (polskie wydanie w 2019 r.) zawarł m.in. opis działań „separatystów” na wschodzie Ukrainy, doświadczenie zamglonej, ale nabierającej kształtów ukraińskiej tożsamości i odrębności, co umieścił na tle przegranej przez Ukrainę bitwy o Debelcewo. To za tę powieść otrzymał Nagrodę Pokojową Księgarzy Niemieckich („za wybitną kreatywność i humanitarną postawę, z jaką opiekuje się ludźmi w czasie wojny i pomaga im z narażeniem życia”) oraz Nagrodę Literacką Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Otrzymał też m.in. Nagrodę im. Hannah Arendt, Literacką Nagrodę Europy Środkowej „Angelus”, Nagrodę Wolności Fundacji Franka Schirrmachera, tytuł Człowiek Roku „Gazety Wyborczej”.
Partnerzy:
Miasto Łódź, Wydawnictwo Czarne, Fundacja Ukrainian Center, DoubleTree by Hilton Hotel Łódź, Teatr Nowym im. Kazimierza Dejmka, Łódzka Organizacja Turystyczna, Dom Literatury w Łodzi, Księgarnia Do Dzieła, Księgarnia Stompel, Księgarnia PWN, Księgarnia Ossolineum
Partnerzy medialni: Miej Miejsce

📣Wstęp na spotkanie jest wolny!

Kontakt dla mediów:

lukasz.kaczynski@biblioteka.lodz.pl