Pavieł Byčak 

Magazyn Kultura Enter zaprosił społeczność naukową UMCS oraz mieszkańców Lublina na kolejne spotkanie z cyklu „Rozmowy o wolności”. Spotkania prowadzone od 2022 roku mają charakter miniseminarium i promują otwartą dyskusję o niezbywalnych prawach obywatelskich, w tym wolności słowa i wypowiedzi. 

30 marca odbyło się spotkanie, zawierające już na poziomie tytułu widoczny pytajnik pt. Wolność mediów? Punktem wyjścia do dyskusji było omówienie aktualnych wyzwań wobec istoty wolnych mediów w Polsce oraz kryzysu medialnego pod kątem wolności słowa. A także towarzyszącym im zasadniczych problemów, tj. braku obiektywizmu w przekazach informacyjnych oraz zagrożeń wynikających z niskich standardów etyki dziennikarskiej.

Wydarzenie się odbyło w sali widowiskowej Warsztatów Kultury. Spotkanie prowadziła dr Agata Fijuth-Dudek, a jej rozmówcami byli wykładowcy i medioznawcy redaktor Tomasz Kowalewicz oraz prof. Iwona Hofman. Na początku rozmowy został określony wątek upolitycznienia mediów, który powoduje (według prof. Iwony Hofman) deprofesjonalizację dziennikarzy: „Wolność mediów ma w sobie podstawową warstwę, podglebie tego problemu. Od dłuższego czasu możemy obserwować nasilenie procesu, gdy liczy się tylko pieniądz i zarobki”. Z kolei Tomasz Kowalewicz wnioskował, że bez dodatkowego finansowania, trudno wyobrazić sobie wolne dziennikarstwo.

W gronie badaczy naukowych rozważano m.in. sytuację na rynku lokalnych mediów, drastyczny spadek wydawania czasopism i prasy w Lublinie, porównywano działalność współczesnych mediów z „normami” prezentowanymi przez dawny system PRL. Mówiono również o trudnościach związanych z dostępem do informacji publicznej, małym stopniu świadomości odbiorców, jak i o mechanizmach manipulacji wykorzystywanych przez media oraz tym, jak współdziałanie mediów a odbiorców przekłada się na jakość demokracji. Prof. Iwona Hofman podkreślała: „Taka będzie demokracja, jakiej jakości będą media. A teraz te media będą takiej jakości, na jaką pozwolą odbiorcy”.

Publiczność aktywnie dzieliła się refleksjami i pytaniami. Akcentowano problemy dostępu do informacji, mały stopień zainteresowania wyzwaniami niezależnych mediów, nawet wśród studentów dziennikarstwa. Przytoczono przydatne ciekawostki na temat błędów językowych w lokalnej prasie  oraz starano się wrócić uwagę na fakt braku działań edukacyjnych poświęconych dobru wspólnemu, które jest nadrzędną cechą funkcjonowania społeczeństwa demokratycznego i mediów. Przy czym do tego dobra wspólnego należy właśnie wolność słowa.

Na całościową problematykę wolności mediów składają się czynniki polityczne, ekonomiczne i etyczne. Będą te kwestie jeszcze poruszane podczas kolejnych spotkań. O terminach następnych dyskusji będzie można dowiedzieć się za pośrednictwem stron Kultury Enter i Warsztatów Kultury. Przyszłe rozmowy będą dotyczyć wolności badań naukowych oraz kwestii wolności wypowiedzi artystycznej w czasie wojny.

Szczególnie polecam tego rodzaju spotkania wszystkim adeptom dziennikarstwa i studentom nauk humanistycznych. Choć problem wolności wypowiedzi to tak naprawdę fundamentalna sprawa każdego z nas.

Pavieł Byčak – urodzony w Grodnie (Białoruś). Absolwent Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS, ze specjalizacją marketing medialny (2022). Autor pracy dyplomowej  pt. Wpływ nowych technologii na psychikę ludzi. Mieszka w Lublinie.

Kultura Enter
31.03.2023